Yangın Tesisatı genel olarak adından da anlaşılacağı üzere herhangi bir yerde ortaya çıkan yangınları söndürmeye yarayan sistemdir. Genel olarak birçok farklı yapıda bu tesisatların kullanımı uygundur. Hem yaşam hem de çalışma alanlarında büyük öneme sahip olan bu tesisatlar ile yangınlar felakete dönüşmeden müdahale imkânı ortaya çıkar.
Ülkemizde yangınlar daha çok ısıtma sistemlerinde, mutfaklarda ve aydınlatma sistemlerinde meydana gelmektedir. Yangın çıkmasının nedeni ise standartlara uygun cihaz kullanılmaması, bakım yetersizliği ve kullanıcı hatalarıdır. Yangının büyük çoğunluğu kullanıcı hatalarından ve insanların dikkatsizlik ve tedbirsizliğinden kaynaklanır. Yangına ne kadar erken müdahale edilirse o kadar çabuk söndürülür ve sebep olduğu hasar o denli az olur. Genellikle yangınların büyük boyutlara ulaşmasının en büyük nedeni geç fark edilmesi, dolayısıyla müdahalenin de geç olmasıdır. Yangının hemen fark edilmesi için sürekli olarak insanların gözetlemesi veya otomatik algılama sistemlerinin olması gerekir.
Yangın Tesisatı Çeşitleri
Yangın tesisatı kuru ve ıslak olmak üzere iki gruba ayrılır.
Kuru Yangın Tesisatı
Yangın tesisatını oluşturan boruların içinde su olmayan; ancak yangın anında suyun verildiği tesisat çeşididir. Bu tesisat, içerisinde su bulunmayan bir su dağıtım sistemidir. Kuru yangın tesisatında kuru sistem vanasından tesisat uç noktasına kadar olan boru kısmı normal şartlarda basınçlı hava veya azot gazı ile doludur. Sistemde su yerine basınçlı gaz olması binayı su boşalmasından veya sızıntısından korumaktadır.
Kuru yangın tesisatı özellikle donma tehlikesi olan ve ısıtılmayan binalarda tercih edilir. Kuru yangın tesisatı en fazla 4830 m² alanı yangından koruyabilecek şekilde tasarlanır.
Islak Yangın Tesisatı
İçinde basınçlı su ile dolu bir boru ağı kullanılarak tasarlanıp yapılan yangın tesisatıdır. Bu sistem donma tehlikesi olmayan mahallerde, yüksek yapılarda ve iç hacmi yaklaşık 4000 m²’yi geçen mahallerde tercih edilir.
Yangın tesisatına suyun doğrudan şehir şebekesinden ve ikili ağızdan verildiği durumlarda yapılacak bağlantı Şekil 1.5’de gösterilmiştir. Ancak ikili ağızdan itfaiye tarafından basılacak su temiz olmayabilir. İçme suyu ile yangın tesisatı suyunun karışmaması için çek-valf kullanılmalıdır.
Yangın Tesisatı Montaj Kuralları
– Yangın tesisatı su tesisatından ayrı olarak galvanizli ya da siyah çelik borular kullanılarak yapılır.
– Boruların olabildiğince düz ve kısa olmasına özen gösterilir.
– Yangın dolaplarının montajı için en kolay ulaşabilecek yerleri seçiniz. Genellikle merdiven boşlukları ve kapı girişleri uygun olur. Yangın dolaplarının kolana bağlantı borularını mümkün olduğunca kısa bağlanır.
– Yangın kolonunun altında yangın tesisatını ayıran ve daima açık durumda kalması için mühürlenmiş bir vana ve bir tersinmez vana bulunmalıdır. Vana açık olduğu kolayca görülsün diye yükselen milli türden seçilir ve ancak kumanda ettiği tesisatbölümü işe yaramaz hale geldiğinde ya da bakım ve onarım durumlarında kapatılabilir.
– Tesisatın en üstünde de borulardaki havanın boşaltılmasını sağlayan bir otomatik havalık bulunmalıdır. Havalık gerektiğinde boruların boşaltılmasını da kolaylaştırır. Borular paslanmaya karşı korunmalıdır. Önce astar sonra koruyucu boyaların yapılması gerekir. Boru güzergâhı dış darbelere açık aşındırıcı etkilerin bulunduğu veya elektriksel tehlikelerin bulunduğu alanlardan geçmemelidir. Boru bağlantı biçimi bağlantı parçaları kullanılarak (fittings) dişli bağlantı, flanşlı bağlantı, kaynaklı bağlantı ya da kelepçeli yivli bağlantı çeşitleri kullanılarak yapılır.
– Boru türü ve bağlantı biçimi ne olursa olsun standartların gerektirdiği işletme basıncına dayanıklı olmalıdır.
– Borular hiçbir zaman kendi ağırlıklarını taşımamalıdır. Borular duvar, tavan, yapı taşıyıcı elemanlarına veya özel olarak yapılmış konsollara, boru askılarına, sehpalara veya kelepçeleri ile sabitlenir.
– Boruların içerisinde keten, inşaat artığı ve metal artıklarının kalmamasına dikkat edilir. Bu artıklar tesisatta tıkanıklıklara neden olabilir.